الکترود گرافیتی، پاشنه آشیل صنعت فولاد کشور و یکی از سه مساله اصلی وابستگی صنعتی ارزی و تحریمپذیر کشور شناسایی شده که ممکن است تا ۱۵ درصد هزینه ساخت فولاد را در بر گیرد و سالانه تا ۱ میلیارد دلار ارز از کشور خارج کند. مواد اولیه تولید این الکترودها نفت سنگین میباشد که در کشور موجود است! برای تولید الکترود گرافیتی، نفت سنگین به قیر پالایش یافته کم گوگرد تبدیل میشود. سپس قیر در دما و فشار نسبتا بالا به کک سوزنی تبدیل میشود.
در کارخانه الکترود سازی، کک سوزنی با قیر اندودی، تشکیل یک خمیر کربنی داده و بعد از قالبگیری، وارد کوره پخت میشوند. کوره پخت به طی ۲۰ روز الکترودها را تا دمای ۱۲۵۰ºC گرم میکند. تخلخلهای الکترودهای پخته شده توسط قیر و در شرایط دما و فشار مناسب پر میشوند (تلقیح) و مجدد فرایند پخت صورت میگیرد. هدف از این تکرار افزایش خواص فیزیکی و مکانیکی الکترودها است. الکترودها در مرحله گرافیتسازی در حدود دمای ۳۰۰۰ºC تا رسیدن به مقاومت ۵ میکرواهم بر متر، گرم میشوند. محصول برای نصب روی کورههای قوس الکتریکی تراشکاری شده و به بازار عرضه میگردد.َ
در این مطالعه ضمن بررسی ابعاد مختلف مساله الکترود گرافیتی تلاش شده تا یک واحد کامل کک سازی و گرافیتسازی با توجه به مزیت های بومی ایران شرح داده شود. با توجه به اینکه در آینده این صنعت به کشور وارد خواهد شد لازم است تا از هماکنون نسبت به ترویج این دانش و ترغیب افراد به فعالیت در این صنعت پرداخت. خصوصا در بخش دانشگاهی با توجه به مغفول ماندن موضوع برای چندین دهه، لازم است با برگزاری دورههای مختلف نسبت به تشویق استادان و دانشجویان برای فعالیت در این حوزه اقدام نمود.
این کتاب اولین تلاش گروه کرتک برای رسیدن به هدف استقلال علمی و صنعتی کشور برای تولید الکترود گرافیتی از نفت است. عبارت نفت تا گرفت هم برگرفته از همین مفهوم است.